FALÄ°YETLERÄ°MÄ°Z VE PROJELERÄ°MÄ°Z
Türkiye’nin ilk Sivil Çevre Vizyon Planını HAZIRLADIK!!
Antakya Çevre Koruma DerneÄŸi öncülüÄŸünde, Dünya Mirası Adalar Ekoloji ve Kültür DerneÄŸi ve Asist (Asi Ä°stanbul Ä°nisiyatifi) ile birlikte hazırlanan Çevre Vizyon Planı’nda; Deprem DeÄŸil, Plansızlık Öldürür Bu ilkeden hareketle Türkiye'de bir ilke imza attık.
YaÅŸadığımız depremin ardından yaÅŸanan büyük yıkım hepimize ÅŸunu net bir biçimde gösterdi:
Afetler kaçınılmaz olabilir ancak yıkımın boyutu plansızlıktan kaynaklanır.
Toprağın, suyun, havanın, canlıların ve insanların bir arada, uyum içinde yaÅŸayabileceÄŸi bir geleceÄŸi planlamak; doÄŸayı koruyarak yeniden baÅŸlamak için bir yol haritasıdır.
Bağımsız sivil inisiyatifler tarafından hazırlanan bu kılavuz, doÄŸanın hakları ile insanın ihtiyaçlarını birleÅŸtirerek; doÄŸal kaynakları korurken saÄŸlıklı yerleÅŸimler kurmamıza, felaketlere karşı daha dirençli toplumlar oluÅŸturmamıza yardımcı olacak hedefler, politikalar ve projeler önermektedir.
Nasıl ki Asi Nehri yaÅŸayan bir varlıksa, Çevre Vizyon Planı da yaÅŸayan bir belgedir.
Havasını soluyabildiÄŸimiz, suyunu içebildiÄŸimiz, zengin topraklarını ekebildiÄŸimiz Asi Nehri Havzası’nda tüm canlılarla birlikte yaÅŸamak için bu plana ihtiyacımız var.
Çok verimli toprakları ve zengin biyolojik çeÅŸitliliÄŸi ile tanınan bu bölgede, deprem sonrasında hız kazanan inÅŸaat sürecinde doÄŸal alanların ve halk saÄŸlığının geri planda bırakıldığını gözlemledik.
Asi Nehri Çevre Vizyon Planı, Asi Nehri Havzası’nda yaÅŸayan halkın saÄŸlığına ve canlıların yaÅŸamına tehdit oluÅŸturan ekolojik tahribatı tespit etmek ve bu tehditlere alternatif çözümler üretmek için hazırlandı.
​
Temel Hedefler
-
Taş Ocakları,
-
Asi Nehri,
-
Tarım Arazileri,
-
Mileyha
-
Kıyı Şeridi
Projenin Amacı:
-
Çok verimli toprakları ve zengin biyolojik çeÅŸitliliÄŸi ile tanınan Asi Nehri Havzası'nda, deprem sonrası hız kazanan inÅŸaat sürecinde halkın saÄŸlığını ve canlıların yaÅŸamını tehdit eden ekolojik tahribatı tespit etmek.
-
Belirlenen bu tehditlere karşı sürdürülebilir, doÄŸa dostu ve kalıcı alternatif çözümler üretmek.
-
Tüm canlılar için yaÅŸanabilir, afetlere karşı dirençli ve ekolojik dengeyi koruyan bir gelecek vizyonu oluÅŸturarak bölge için bir yol haritası sunmak.
-
Deprem sonrası yeniden yapılanma sürecinde doÄŸal deÄŸerlerin korunması ve halk saÄŸlığının önceliklendirilmesi için kamuoyu, yerel yönetimler ve ilgili tüm paydaÅŸlar nezdinde farkındalık yaratmak.
GELÄ°ÅžMELER
Planın hazırlanması için biyoloji’den hukuka, tasarımdan mühendisliÄŸe bölgedeki 20’den fazla uzman ile bir araya geldik.
Sahada çiftçiler, iÅŸletme sahipleri, muhtarlar, uzmanlar ve yerel halktan pek çok kiÅŸi ile çekimler ve ses kayıtları ile mevcut durumu ve çevre sorunlarını belgeledik.
Amacımız doÄŸal alanlarımızı, su kaynaklarımızı ve saÄŸlığımızı hep beraber korumak. Bu doÄŸrultuda 1/1000 ölçekli planlar ve ÇED süreci ile doÄŸal kaynaklarımızı koruyarak çevre dostu inÅŸaat ve yapılaÅŸma tekniklerini desteklemek..
GÖZLEMLERÄ°MÄ°Z
-
Hava kirliliÄŸi ve halk saÄŸlığı arasındaki iliÅŸkiyi göz önünde bulundurarak çevre planlamasına eklenmesi gereken ilkeler, insan saÄŸlığını koruma önceliÄŸine dayanmalıdır.
-
Yeni yerleÅŸim alanlarının planlanması sırasında, saÄŸlıklı hava sirkülasyonunu destekleyecek ve kirliliÄŸi azaltacak ÅŸekilde yeterli yeÅŸil alanlar oluÅŸturulmalıdır. Ayrıca, hava kalitesini düzenli olarak ölçecek istasyonların stratejik noktalara yerleÅŸtirilmesi saÄŸlanmalıdır.
-
Tarım, hayvancılık, ormanlar ve doÄŸal koruma alanlarının sürdürülebilirliÄŸi için köy kanunlarının yeniden uygulanması gereklidir.
-
Bölgedeki sulak alanlar, kuÅŸların kıtalararası göç yolları üzerinde önemli bir duraktır.
-
Samandağ sahil şeridi deniz kaplumbağalarının yuvalama alanı ve korunmaları gereken kum zambaklarının toprağıdır.
-
SamandaÄŸ kıyı kenar ÅŸeridi ve Mileyha sulak alanı bir bütün olarak korunmalı, moloz dökümü ve su kirliliÄŸi sorunları için kalıcı bir denetleme sistemi uygulanmalıdır.
Asi Çevre Vizyon Planı, bu eÅŸsiz coÄŸrafyada devam eden ama fark edilemeyen yaÅŸam savaşına “Lütfen Bakın” Åžimdi harekete geçme zamanı…
Kitapçık Linki: Asi Nehri Çevre Vizyon Planı
YouTube Kanalı: Proje Videoları Ä°çin Tıklayınız
DAHA Ä°YÄ° BÄ°R ÇEVRE SENÄ°NLE BAÅžLAR
Daha iyi bir çevre seninle baÅŸlar projesini 2019 yılında gerçekleÅŸtirdik.
Projenin Amacı:
1- Hatay’da iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi konusunda farkındalık oluÅŸturulması ve iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi ile mücadeleye baÅŸlamaktır.
2-Ä°klim deÄŸiÅŸikliÄŸi konusunda farkındalık geliÅŸtirme eÄŸitimleri verilmesi, iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi konusunda hedef kitlenin tutum ve davranışların deÄŸiÅŸmesinin saÄŸlaması, eÄŸitim süresince uygulanan programın yaygın etkisinin artırılması ile yerel yönetimlerde iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi konusunda farkındalık düzeylerinin arttırılması için etkinlikler organize edilmesini,
3-Ä°lgili etkinliklere sivil toplum kuruluÅŸlarının, özel sektörün ve diÄŸer kamu kuruluÅŸlarının katılımını saÄŸlayarak etki alanının geniÅŸletilmesini saÄŸladık.
Proje Ä°çin GerçekleÅŸtirilen Faaliyetlerimiz:
- 10 okulda bilgilendirme toplantısı organize edildi,
- Ortaokul ve lise öÄŸrencileri arasında resim, kompozisyon ve fotoÄŸraf yarışmaları düzenlendi,
- Ä°klim deÄŸiÅŸikliÄŸinin insan saÄŸlığına, su kaynaklarına etkileri konulu il düzeyinde panel düzenlendi,
- 2 bisiklet turu organizasyonu yapıldı,
- Hassas bölgelerde yaÅŸayan halka yönelik çevre dostu tarım uygulamalar, ormancılık, doÄŸru yakıt kullanımı konularında 4 bilgilendirme toplantısı yapıldı,
- 4 fidan dikimi faaliyeti gerekleÅŸtirildi,
- Sosyal medya üzerinden yaygınlaÅŸtırma faaliyetleri yapıldı.
DAHA Ä°YÄ° BÄ°R ÇEVRE SENÄ°NLE BAÅžLAR
Daha iyi bir çevre seninle baÅŸlar projesini 2019 yılında gerçekleÅŸtirdik.
Projenin Amacı:
1- Hatay’da iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi konusunda farkındalık oluÅŸturulması ve iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi ile mücadeleye baÅŸlamaktır.
2-Ä°klim deÄŸiÅŸikliÄŸi konusunda farkındalık geliÅŸtirme eÄŸitimleri verilmesi, iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi konusunda hedef kitlenin tutum ve davranışların deÄŸiÅŸmesinin saÄŸlaması, eÄŸitim süresince uygulanan programın yaygın etkisinin artırılması ile yerel yönetimlerde iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi konusunda farkındalık düzeylerinin arttırılması için etkinlikler organize edilmesini,
3-Ä°lgili etkinliklere sivil toplum kuruluÅŸlarının, özel sektörün ve diÄŸer kamu kuruluÅŸlarının katılımını saÄŸlayarak etki alanının geniÅŸletilmesini saÄŸladık.
Proje Ä°çin GerçekleÅŸtirilen Faaliyetlerimiz:
- 10 okulda bilgilendirme toplantısı organize edildi,
- Ortaokul ve lise öÄŸrencileri arasında resim, kompozisyon ve fotoÄŸraf yarışmaları düzenlendi,
- Ä°klim deÄŸiÅŸikliÄŸinin insan saÄŸlığına, su kaynaklarına etkileri konulu il düzeyinde panel düzenlendi,
- 2 bisiklet turu organizasyonu yapıldı,
- Hassas bölgelerde yaÅŸayan halka yönelik çevre dostu tarım uygulamalar, ormancılık, doÄŸru yakıt kullanımı konularında 4 bilgilendirme toplantısı yapıldı,
- 4 fidan dikimi faaliyeti gerekleÅŸtirildi,
- Sosyal medya üzerinden yaygınlaÅŸtırma faaliyetleri yapıldı.
ASÄ° NEHRÄ° (ORANTES)
Lübnan'daki Bekaa Vadisi'nin doÄŸu kısmında doÄŸar ve Hatay üzerinden Akdeniz'e dökülür. Nehrin toplam uzunluÄŸu 556 km olup, bu uzunluÄŸun 366 km’si Suriye'de, 98 km’si Türkiye'de, 40 km’si Lübnan'dadır.
​
Asi Nehri, Akdeniz ekosistemindeki endemik balık türleri bakımından en zengin ikinci nehir havzasıdır.
Asi Karaburun Balığı endemik olup nesli tehlike altındadır.
Asi Yılan Balıkları, Eylül ile ocak ayları arasında Saragossa körfezine doÄŸru yola koyulurlar. Bu göç, balıkların Cebelitarık boÄŸazını geçtikten sonra Atlas okyanusunu aÅŸmalarıyla Bermuda Åžeytan üçgenin de bulunan Saragossa körfezine varmalarıyla son bulur. Burada 1000 m derinliÄŸe yumurtlar bırakılır. Yumurtalardan çıkan yavru balıklar 2 yıl için de tersine göç ile Asi nehrine gelirler.
Tehditler :
Kirlilik, Susuzluk ve Su sümbülü;
Kirlilik, sanayi atıkları ve kanalizasyon nedeniyle meydana gelmektedir.
Koruma çalışmaları: Asi nehrinin önemi ve sorunları bilimsel çalışmalar ışığında kamu ile paylaşıldı, DSÄ°, Yerel Yöneticiler, Çevre Ä°l Müdürlükleri, görevlerini yapmaya davet edildi.
KUÅž GÖÇ YOLLARI BELEN - MÄ°LLEYHA
Ülkemiz Özellikle süzülerek göç eden türler açısından, Afrika-Avrupa ve Afrika-Asya doÄŸrultusunda küresel öneme sahip Hatay, kışı Afrika’da geçiren türler için Türkiye’ye giriÅŸ kapısı niteliÄŸinde. Süzülerek göç eden göçmen kuÅŸlar SamandaÄŸ kıyılarından Belen geçidi aracılığıyla Amanos daÄŸlarını geçerler. Her yıl milyonlarca yırtıcı kuÅŸ, leylek ve diÄŸerleri bu rota üzerinden Anadolu coÄŸrafyasına giriÅŸ yapıyor.
Hatay da Türkiye de görülen 495 kuÅŸ türünden 393 ü gözlemleniyor.
Milleyha(Tuzla) Göleti, SamandaÄŸ ilçemizin denizden 200 m içeride bulunan küçük bir gölettir. Çevresinde sazlık alanlar ve tuzcul bataklıklar bulunmaktadır. Göç eden kıyı kuÅŸları için önemli bir beslenme alanıdır. Kıyı kuÅŸlarının gaga yapıları ve bacak boyları sığ yerlerde beslenmeye uygun olduÄŸundan dolayı Milleyha'nın korunması kıyı kuÅŸları için hayati önem taşımaktadır.
Tehditler: Göletin suyunun kanallarla boÅŸaltılması, moloz dökümü, kaçak avcılık faaliyetleri
Koruma çalışmaları: Antakya DoÄŸa Sanat ve Turizm derneÄŸi, Subaşı KuÅŸ gözlem DerneÄŸi, SamandaÄŸ Çevre Koruma DerneÄŸi, MKÜ, Hatay Büyük Åžehir Belediyesi, Antakya Çevre Koruma DerneÄŸi, Milleyhanın ‘Sulak Alan’ ilan edilmesi için çalışmalar yapmaktadır.
GDO (GENETİĞİ DEĞİŞTİRİLMİŞ ORGANİZMLAR)
GenetiÄŸi DeÄŸiÅŸtirilmiÅŸ Organizmaların doÄŸal yollarla aktardıkları gen dışında baÅŸka organizmadan gen mühendisliÄŸi teknikleri ile gen transferinin yapılması sonucu elde edilen üründür.
Artan dünya nüfusunun gıda ihtiyacını karşılamak üzere zirai ürünlerin verimliliÄŸinin arttırılması, zirai üretimde kullanılan kimyasal maddelere duyulan gereksinimin azaltılması gibi bahanelerle GDO lar üretilmÅŸtir. Yapılan bir çok araÅŸtırma insan, hayvan ve çevre saÄŸlığına son derece zararlı oldukları görülmüÅŸtür. Halen de Dünyanın bir çok ülkesinde açlık artarak devam etmektedir.
Tehditler: Ülkemiz de ve Ä°limizde GDO lu ürünlerin serbest satılması,
Market raflarında ki ürünlerin üzerinde GDO etiketlerinin olmaması,
Halkın bu konuya yeterince duyarlı olmaması.
Koruma çalışmaları: Basın yayın ve el broÅŸürleri vasıtasıyla, halkın bilinçlendirilmesi çalışmaları, öÄŸrencilerin bilinçlendirme çalışmaları ile beraber Dev Mısır ve Domatesin çeÅŸitli aralıklarla Antakya’nın en merkezi alanında sergilenmesi Antakya Ulu Cami önünde, ÅŸiÅŸirilmiÅŸ dev domates ve dev mısır maketleriyle halkın dikkatini GDO lara çekip, bunların zararlı etkileri hakkında bilgi sahibi olmalarını saÄŸladık.
TAÅž OCAKLARI
Maden Kanununun 18 yılda 28 kere deÄŸiÅŸmesi ile beraber TaÅŸ Ocakları, Ä°limizle beraber tüm ülkemizin sorunu haline gelmiÅŸtir.
2004 yılında ki 3123 sayılı yasada yapılan değişiklikler sonrası 11 yılda 85 bin yeni taş ocağı ruhsatı verildi.
Maden yasasında ki deÄŸiÅŸikliklerle TaÅŸ ocaklarının ÇED sürecinden çıkartılması, TaÅŸ ocaklarının maden grubuna dahil edilmesi ve teÅŸviklerden yararlandırılması, kamu yararı gerekçeleri ile zeytinlik bölgelerine yakınlık sınırları ve zeytinlik alanları kavramlarının deÄŸiÅŸtirilmesi saÄŸlanarak önleri açılmış oldu.
Tehditler: Toz, gürültü, sarsıntı, su kaynaklarının yok oluÅŸu, bitki örtüsünün tahribatı, hayvanların yaÅŸam alanlarının yok oluÅŸu, tarihi eserlerin tahrip olması, meyve ve sebze geliÅŸiminin zarar görmesi, süt üretiminin azalması. ayrıca ruhsatı belirli metraj için alanların buna uymayıp aşırı geniÅŸletmeleridir.
Koruma çalışmaları: AÇKD olarak ruhsat aÅŸamasında haberini aldığımız taÅŸ ocakları ile ilgili hemen bölgeye gidip alanı kontrol ediyoruz, bölge halkını bilgilendiriyoruz, zararlarını anlatıyor mevcut örnekler gösteriyoruz. Yaptığımız eylemlerle yatırımcıların vazgeçmeleri için baskı yapıyoruz . Hukuki mücadele baÅŸlatıyoruz. Kamuoyunu bilgilendirme amaçlı ulusal ve yerel basınla iletiÅŸime giriyoruz
6 Åžubat 2023 tarihinde yaÅŸadığımız asrın felaketi ile birlikte ikinci deprem felaketimiz olan taÅŸ ocakları ve beton santralleri tüm yaÅŸamımızı özellikle köy ve kırsal mahalleri büyük ölçüde etkilemeye devam etmektedir. Sayıları hızlı bir ÅŸekilde artan taÅŸ ocakları ve beton santralleri ile ilgili hukuki süreçlerimiz devam etmekte, ilgili kurumlara ve Cimer’ e ÅŸikayetlerimizi yaptık. Ayrıca bilgi aldığımız her mahalle her köyde halkla buluÅŸtuk sorunlarını dinledik birlikte yol haritaları çizildik.
NÜKLEER SANTRAL
Nükleer Enerji, sadece bulunduÄŸu bölgenin sorunu olmayıp tüm ülkeyi hatta tüm dünyayı ilgilendiren bir sorundur. Dolayısıyla tüm ekolojik derneklerin buna karşı çıkması, kendi bölgelerinde Nükleer Santrallerin zararlı etkilerini halka anlatması ve bu konuda kamuoyu oluÅŸturması gerekir. Antakya Çevre Koruma DerneÄŸi olarak biz de bu bilinçle, Nükleer santrallerin oluÅŸturacağı sorunları, insana, topraÄŸa, suya, denizlere, göllere, havaya vereceÄŸi zararları anlatan eylemler, sunumlar yaptık. Meslek odaları, dernekler, sendikalar ve bazı siyasi partilerle beraber 25 tane kuruluÅŸla birlikte Hatay Nükleer Karşıtı Platformu kurduk. Bu platformla Akkuyu da ki santrale karşı güç birliÄŸi oluÅŸturduk..
DAÇE bileÅŸeni derneklerle beraber Akkuyu da ki eylemlere aktif katılım göstererek Nükleerin zararları hakkında dikkat çektik, karar vericileri uyardık. Her yıl muhakkak Nükleer ile ilgili çernobil felaketini hatırlatan eylem yapıyoruz.(Dünyanın helvasını dağıtıyoruz vb)
ÇÄ°MNTO FABRÄ°KALRI
2015 yılın da Bozlu, Yukarıokçular bölgesi çimento fabrikası kurulmasını engelleme faaliyetlerinde bulunduk.
Halk bilgilendirme toplantıları ve eylemler yapıldı.
BAZ Ä°STASYONLARI
2010-2011-2012 yıllarında Hatay da ki köy okullarında ve kahvehanelerde Baz istasyonlarının zararlarını anlattık.
Turunçlu ve Akdeniz mahallesinde nüfus yoÄŸunluÄŸunun çok fazla olduÄŸu yerde kurulan dev baz istasyonlarını mahkemeye taşıdık ve kaldırtma kararı aldırdık.
TIBBÄ° ATIK
​2004-2008 yılları arasında evsel atıklarla beraber konteynerlere geliÅŸi güzel atılan tıbbi atıkların mevzuata göre bertaraf edilmesi için Hatay Tabip odasıyla iÅŸbirliÄŸine girilerek yerel yönetimlere baskı yapıldı ve sonucunda mahkemeye taşınarak bertaraf edilmesini saÄŸladık